.png){kind=small}
De digitale transformatie is in volle gang. Organisaties automatiseren processen, slaan gevoelige gegevens op in de cloud en maken steeds vaker gebruik van algoritmes en AI. Daarmee neemt ook de afhankelijkheid van IT-systemen toe, en dus ook de risico’s.
Maar hoe weet je of je IT-omgeving daadwerkelijk ‘in control’ is? Of je systemen veilig zijn? En of jouw organisatie voldoet aan relevante wet- en regelgeving? Hier komt de IT-auditor in beeld.
In deze blog lees je wat IT-auditing is, waarom het onmisbaar is in moderne organisaties en wat de belangrijkste inzichten zijn voor het uitvoeren van een effectieve IT-audit.
Wat is IT-auditing?
Een IT-audit is een gestructureerd en onafhankelijk onderzoek naar de beheersing van IT-processen en -systemen binnen een organisatie. De IT-auditor beoordeelt of deze processen:
betrouwbaar zijn;
voldoen aan interne en externe normen;
bijdragen aan de organisatiedoelen;
voldoende beschermd zijn tegen risico’s, zoals datalekken of uitval.
Het doel van een IT-audit is niet alleen om te controleren, maar vooral om inzicht te geven in risico’s en handvatten te bieden om deze te beheersen. Daarmee draagt een IT-audit direct bij aan de kwaliteit en continuïteit van bedrijfsvoering.
Waarom is IT-auditing zo belangrijk?
Waar lang geleden de focus van audits vooral lag op financiële en operationele processen zijn IT-audits vandaag de dag essentieel. Dat heeft drie belangrijke redenen:
1. Digitalisering raakt alle processen
Vrijwel elke organisatie draait op digitale systemen. Van HR tot finance, van productie tot klantcontact, alles loopt via IT. Een storing of beveiligingslek kan direct impact hebben op de hele organisatie.
2. Regelgeving wordt strenger
Wet- en regelgeving zoals de AVG, NIS2 of DORA stellen steeds hogere eisen aan informatiebeveiliging, privacy en beschikbaarheid. Een IT-audit helpt om aan te tonen dat je hieraan voldoet.
3. Complexiteit neemt toe
Cloudomgevingen, ketenintegratie, third-party risico’s, legacy systemen: IT-omgevingen zijn complexer dan ooit. Dit vraagt om specialistische audits die verder kijken dan de standaard checklist.
Wat onderzoekt een IT-auditor?
Een IT-audit kan verschillende onderwerpen omvatten. Denk bijvoorbeeld aan:
Informatiebeveiliging (Information Security)
Zijn vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van data geborgd?
Change management
Worden wijzigingen in systemen gecontroleerd en goedgekeurd?
Toegangsbeheer
Hebben alleen bevoegde personen toegang tot systemen en gegevens?
Continuïteitsbeheer
Zijn er procedures bij calamiteiten? Is er een disaster recovery plan?
IT-governance
Zijn verantwoordelijkheden, beleid en controlemechanismen goed ingericht?
Compliance
Voldoet de organisatie aan relevante wet- en regelgeving?
De scope van een IT-audit hangt sterk af van de risico’s die binnen een specifieke organisatie of sector spelen.
De belangrijkste inzichten bij het uitvoeren van een IT audit
1. Begrijp het bedrijfsproces voor je de techniek induikt
Een veelgemaakte fout is om meteen de techniek in te duiken. Een effectieve IT-auditor begint bij het bedrijfsproces. Wat is het doel van het systeem? Welke risico’s bedreigen dat doel? En welke IT-maatregelen zijn genomen om die risico’s te beheersen?
De techniek is belangrijk, maar niet het vertrekpunt. Zonder procesinzicht mist je audit impact.
2. Werk met een helder normenkader
Een IT-audit draait om toetsing en toetsing vereist een normenkader. Dat kan een standaard zijn (zoals COBIT, ISO27001 of NIST) maar ook intern beleid. Zorg dat je deze normen vooraf goed definieert en vertaalt naar toetsbare criteria. Zorg dat je met de opdrachtgever en eventueel de auditee dit normenkader goed afstemt. Alleen dan kun je op gestructureerde wijze beoordelen of de beheersmaatregelen effectief zijn en als dat niet zo is, zet je auditrapport aan te verbetering..
3. Toon niet alleen gebreken, maar geef handelingsperspectief
Een goed auditrapport laat niet alleen zien wat er fout gaat, maar ook hoe het beter kan. Kom samen met de 1ste lijn tot concrete aanbevelingen en quick wins. Daarmee maak je jouw werk relevant voor het management en worden bevindingen ook echt worden opgepakt.
4. Zorg voor stakeholdermanagement
Een IT-audit raakt vaak meerdere afdelingen: IT, security, operations, legal, etc.. Elke stakeholder heeft andere belangen en verwachtingen. Het is cruciaal dat je dit veld goed overziet, belangen scherp krijgt en open communiceert. Daarmee creëer je draagvlak en voorkom je weerstand.
5. Let op soft controls en gedrag
Niet alleen systemen bepalen of een IT-omgeving veilig is. Ook gedrag speelt een belangrijke rol. Worden wachtwoorden gedeeld? Klikken medewerkers op phishinglinks? Is er voldoende security awareness?
Een IT-audit die alleen op hard controls (zoals firewalls of toegangssystemen) focust, mist vaak de kern van het risico. Neem daarom ook cultuur en gedrag mee in je beoordeling.
6. Automatiseer waar mogelijk
IT-auditors beschikken steeds vaker over tools voor data-analyse, continuous monitoring en geautomatiseerde toetsing. Maak hier slim gebruik van. Niet om het menselijke oordeel te vervangen, maar wel om sneller, breder en diepgaander te kunnen auditen.
7. Wees wendbaar en actueel
IT-omgevingen veranderen snel. Wacht daarom niet altijd op een jaarlijkse audit, maar werk met flexibele en iteratieve audits. Zo blijf je relevant en sluit je beter aan bij de dynamiek van de organisatie.
De toekomst van IT-auditing
De komende jaren zal IT-auditing alleen maar belangrijker worden. Nieuwe technologieën brengen nieuwe risico’s: AI, blockchain, quantum computing. Tegelijkertijd groeit de behoefte aan zekerheid, transparantie en compliance. De IT-auditor van de toekomst is dan ook niet alleen technisch onderlegd, maar:
· begrijpt businessprocessen;
· kan risico’s vertalen naar impact;
· communiceert effectief met bestuurders en techneuten; en
· en blijft continu leren.
Tot slot: investeren in kwaliteit loont
Een goede IT-audit levert meer op dan alleen een rapport. Het creëert inzicht, versterkt de beheersing en vergroot het vertrouwen van stakeholders. Zeker in een wereld waarin data en technologie de kern van je organisatie vormen, is investeren in IT-auditing geen luxe maar noodzaak.
Hoe Ferocia IT-auditing binnen jouw organisatie versterkt
Bij Ferocia geloven we in IT-auditing als strategisch instrument. Een manier om niet alleen risico’s te beheersen, maar om organisaties sterker en wendbaarder te maken.
Daarom ondersteunen wij organisaties op drie manieren:
We leiden auditors op tot echte professionals die zelfstandig en met impact een audit kunnen uitvoeren. Denk aan onze postbacheloropleiding IT Auditing of de cursus IT voor auditors. Theorie en praktijk, met aandacht voor zowel hard controls als soft controls.
2. Tijdelijke inzet van auditors en risicoprofessionals
Heb je tijdelijk capaciteit nodig voor de uitvoering van een IT-audit? Wij leveren ervaren IT-auditors die direct inzetbaar zijn.
Op zoek naar een nieuwe IT-auditor? Wij helpen je met het vinden van de juiste professional. Iemand die niet alleen inhoudelijk sterk is, maar ook past bij jouw organisatiecultuur.
Neem contact met ons op
Meer weten? Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag verder!
